Traditionele Chinese Geneeskunde en het tijdperk van de Tao.
Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG of TCM; Traditional Chinese Medicine) is de oudst beoefende natuurgeneeskunde van de wereld. Het is zo’n vierduizend jaar geleden ontstaan, toen de mens nog dicht bij de natuur leefde en zichzelf nog kon ervaren als onderdeel daarvan; het tijdperk van de TAO. Taoïsten streefden naar een heel lang en gezond leven. Hun “geneeskunde” was niet gericht op genezen maar eerder het voorkomen van ziekten. Men nam gezonde voeding en kruiden en volgden daarin het klimaat en het seizoen. Men deed aan lichaamsoefeningen, Qi Gong, en meditatie om hun energie te balanceren en zo optimaal te “stromen”. Ze leefden vanuit het idee: niets doen wat tegennatuurlijk is en je weg vinden in de natuurlijke orde van de dingen.
Alles is “Qi”
Uitgangspunt van de Traditionele Chinese Geneeskunde is dat alles in de natuur, dus ook de mens, een vorm van Qi (levensenergie) is die zich voordoet in vastere of ijlere vorm. Zo bestaat ons lichaam uit een materiële vorm van Qi en onze emoties en gedachten uit een niet-materiële vorm van Qi. Alles in de natuur is met elkaar verbonden en alles in de natuur zoekt naar een balans. De gezondheid van een mens wordt bepaald door een samenspel van aspecten: lichamelijke, geestelijke, emotionele, omgevings- en sociale factoren, voeding en constitutie.
Yin en Yang
“Yin en Yang is de weg van Hemel en Aarde, de wetmatigheid en het principe van de 10.000 dingen, vader en moeder van verandering en transformatie, oorsprong van leven en dood…”(Su Wen Hst.5).
De theorie van Yin Yang is ingeweven in de Chinese Cultuur, het stamt uit de vroege oudheid van de Tao. Het kwam voort vanuit een nauwkeurige observatie van de natuur. Iedere verschijningsvorm op aarde en in de kosmos heeft een Yin- en een Yang-principe. Yin en Yang zijn de leidende aspecten van hoe Qi beweegt, transformeert en zich manifesteert. Het Yinne aspect staat voor de aarde, het vrouwelijke, het voedende, water, de rust, de koelte, de nacht; het Yange aspect staat voor de hemel, het manlijke, het bewegende, vuur, de actie, de warmte en de dag. Yin en Yang staan voor de dualiteit en de cyclussen van het leven. Ze staan tegenover elkaar, maar transformeren voortdurend in elkaar, zoals de dag transformeert in de nacht en andersom, zoals water(yin) onder invloed van vuur(yang) verdampt tot damp en andersom, damp onder invloed van koude weer condenseert tot water….. Zo is ons lichaam als onderdeel van de natuur voortdurend onderhevig aan deze cyclussen. Voor een goede gezondheid is een redelijke balans van Yin en Yang noodzakelijk. Zo bekijkt een acupuncturist dan ook de patiënt, dit vormt de basis van de diagnose:
- Er is een teveel aan Yin
- Er is een teveel aan Yang
- Er is een tekort aan Yin
- Er is een tekort aan Yang
Dit teveel of tekort kan worden toegeschreven aan één of meerdere orgaan energieën. Zo kunnen diagnoses bijvoorbeeld zijn: Nier Yang deficiëntie (veel plassen, kouwelijk, vermoeid, bleek etc.), Lever Yin deficiëntie met stijgend Lever Yang (een relatief teveel aan Yang, wat zich bv kan uiten in slecht slapen en hoofdpijn) of bijvoorbeeld een Milt Yang deficiëntie (uit zich oa in een zwakke spijsvertering).
Daarnaast wordt er gekeken naar de aanwezigheid van zogenaamde pathogenen in het lichaam. De Chinese Geneeskunde kent de volgende pathogenen:
- Hitte
- Koude
- Droogte
- Damp
- Phlegm
- Vuur
- Zomerhitte
Van daaruit besluit de therapeut tot behandeling met één of een combinatie van onderstaande methodes.
Onderdelen van de TCM
De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) bestaat uit vier belangrijke onderdelen:
- acupunctuur
- kruidengeneeskunde/voedingsleer
- tuinamassage therapie
- qi gong bewegingsleer
In de westerse wereld is acupunctuur de meest populaire behandelingsvorm. Daarnaast is het beoefenen van Qi Gong of Tai Qi een bekende gezondheid bevorderende methode.
Doel van de TCM
De kern van de TCG is het herstellen van verstoringen in de energetische balans van het lichaam en daarnaast het geven van adviezen met betrekking tot levensstijl en voeding. Aangezien emoties ook een vorm van Qi zijn en deze volledig met ons fysieke lichaam zijn verbonden, kunnen psycho-emotionele verstoringen ook goed via het lichaam worden behandeld.